Ticari yaşam büyük değişimin eşiğinde…

13 Ocak 2011 günü Meclis'te kabul edilen ve 1 Temmuz 2012 tarihinde yürürlüğe girecek olan 1535 maddelik yeni Türk Ticaret Kanunu, firma yönetiminde ve ticari yaşamımızda büyük değişime, kolaylığa ve şeffaflığa yol açacak. Kanunun yürürlüğe girmesine kadar 1 milyon 200 bin işletmeden 1 milyonu web sitelerini kurma çalışmasını tamamlayacaklar. Firmaların 900 bini ise sitelerindeki adreslerine  "tr"  rumuzu ekleyebilmek için  marka tescili yaptıracaklar.

1475 maddelik Türk Ticaret Kanunu 55 yıl sonra yeni dönem şartlarını içerir şekilde önemli değişiklerle 1535 maddeden oluşur şekilde 13 Ocak günü "Temel Kanun" olarak Meclis'te bütün partilerin katılımıyla kabul edildi ve Cumhurbaşkanlığının onayından geçti. Kanun daha önce ele alındığında 76. maddesine kadar kabulü sağlanmıştı.  1535 maddelik kanunun yanında 44 maddelik uygulama yasası bulunuyor.

Kanun Ticari yaşamda önemli değişimler ve uyum zorlukları içeriyor. O nedenle tıpkı bundan önceki 29 Haziran 1956'da Mecliste kabul edilen kanunun 1 Ocak 1957 tarihinde yürürlüğe girmesi gibi, bu kanun da kurumların ön çalışma yapmaları ve hazırlanmaları için 2012 yılının 1 Temmuz tarihinde yürürlüğe girecek.

Yeni kanuna göre şirketlerin elektronik ortamda yer almaları ve internet sitesi kurmaları zorunluluğu geliyor. Ayrıca, firmaların internet sitelerinde  "tr" rumuzu bulunması için marka tescili yapmaları da gerekiyor. Türkiye'de yaklaşık 1 milyon 200 bin firmanın yeni yasaya uyum sağlamak için çalışma yapacaklarının beklendiğini söyleyen ilgililer uyum için yaklaşık bir milyon şirketin internette web sitelerini kurmak zorunda olacaklarını, 900 bin şirketin de "tr" rumuzu eklentisi için marka tescili yapmaları gerektiğinin altını çiziyorlar.

Yeni Ticaret Kanunu AB'ye uyumlu bir hukuk içerecek ve tek üyeli yönetim kuruluna olanak tanıyacak. Yönetim kurulu ve genel kurul toplantıları da elektronik ortamda gerçekleştirilebilecek. İşletme sahiplerine ticari defter tutma zorunluluğu getirirken, bu defterlerin Türkiye Muhasebe Standardına uygun olması yılsonu finansal tabloları açısından önemli olacak. Şirketlerin birleşmeleri ve bölünmeleriyle ilgili hükümlerde içeren yeni kanun, denetim sisteminin geliştirilmesini sağlayan hükümler ve yanıltıcı reklamın önlenmesi gibi birçok konuda da daha sağlıklı bir ticari hayat için birçok yeni düzenleme getiriyor.

Arkadaşımız İbrahim Ekinci, Türk Ticaret Kanunu'nun zorunlu kıldığı web sitesi kurma ve marka tescilinin firmalara getireceği mali yükün ne olabileceğini konunun uzmanı kurumların yöneticileriyle ele alıp bir hesaplamaya gitmiş. Buna göre web sitesi bulunmayan 1 milyon şirketin yasanın zorunlu kıldığı sitelere sahip olmaları için 400 lira civarında bir harcama yapmaları gerekiyor. Bunun firmalara toplam maliyeti 400 milyon lira civarında. Yaklaşık 900 bin civarında oldukları hesaplanan marka tescili olmayan firmaların da marka tescili için yaklaşık bin liralık bir harcama yapmaları gerekecek. Bu da firmalara 900 milyon liralık bir harcama getirecek. Böylece, yeni Ticaret Kanununa uyum için firmalar 1.3- 1.5 milyar liralık bir harcama yapmak durumunda olacaklar. Bu açıdan özellikle mikro ve küçük işletme durumundaki KOBİ'ler için kamunun ödeme kolaylığı sağlayıcı bir düzenleme yapması uygun olacaktır.

Henüz yürürlüğe girmediği için ticari yaşama ve firma yönetimlerine getireceği değişimi hissetmediğimiz yeni Türk Ticaret Kanunu'nun yürürlüğe girmesi öncesinde kurumlar zorunlu bazı işlemleri yapmak zorunda kalacaklar. Ancak, yeni kanunun yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2012 tarihinden sonra ise ticari yaşamda çok daha net ve şeffaf bir dönem başlayacak. Çok daha kurallı ve AB'ye uyumlu bir dönem başlayacak.

Osman AROLAT
Dünya