Yeni Torba Yasa İçeriği

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne Kanun Teklifi olarak sunulan ve kamuoyunda vergi ve sigorta affı olarak adlandırılan “Bazı Kamu Alacaklarının Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi”nin temel özellikleri aşağıdaki gibidir.

1. Yasa teklifi, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen ve Vergi Usul Kanunu kapsamına giren kesinleşmiş vergi, vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları, birtakım idari para cezaları ile bazı Kanunlar uyarınca tahsil edilen devlet hissesi, Devlet hakkı gibi kamu alacakları ile sigorta primi, emeklilik keseneği, destek primi gibi SGK alacaklarının bir kısmının tahsilinden vazgeçilerek taksitlendirme olanağı getirilmektedir. Yasa teklifi vergiler bakımından Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen vergileri düzenlediği için emlak vergisi gibi mahalli idarelerce tahsil edilen kamu alacakları bu kapsamda değerlendirilmemektedir.

2. Yasa teklifi ile getirilen af düzenlemesinde süre kısıtı söz konusu olup, düzenleme ile 30/04/2014 tarihinden önce kesinleşmiş kamu alacakları için af getirilmektedir.. Ancak bu tarihin Yasa teklifi TBMM’den geçene kadar değişmesini beklemek olasıdır.

3. Düzenleme önerisi ile

– 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamlarından, 2014 yılına ilişkin olarak

– 30/4/2014 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları , gecikme faizleri, gecikme zamlarından (2014 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç),

kesinleşmiş olup bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş olan ya da ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan alacakların ödenmemiş kısmının tamamı ile bunlara bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları yerine bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranlan esas alınarak hesaplanacak tutarın; ödenmemiş alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret olması halinde fer'i alacak yerine TEFE/ÜFE aylık değişim oranlan esas alınarak hesaplanacak tutarın, bu maddede belirtilen süre ve şekilde tamamen ödenmesi şartıyla alacak asıllarına bağlı faiz, cezai faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer'i amme alacakları ve aslı bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce ödenmiş olanlar dâhil olmak üzere asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.

4. Bu düzenleme kapsamında ödenecek borçların ilk taksitinin bu Yasanın yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü aydan başlamak üzere ikişer aylık dönemler halinde en fazla onsekiz eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir.

5. Yasa teklifinin 1’inci maddesinin 14. fıkrası ile idari kabahatlar bakımından 120 TL’nin altındaki tüm cezalar affedilmektedir. Ancak 4207 sayılı Kanun 5’inci ve 5326 sayılı Kanun’un 39 maddeleri ( tütün kullanımı) ile ilgili olanlar kapsam dışında bırakılmaktadır.

6. Yasa teklifinin 1’inci maddesinin 15’inci fıkrasında, kanun taslağının yasalaşmasından önce bu taslak ile af kapsamına giren borçlar için yapılan ödemelerin geri ödenmeyeceği ifade edilmektedir.

7. Bu düzenleme hükmünden yararlanmak isteyen borçluların maddede belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir.

8. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilmekte olan amme alacaklarından yıllık gelir veya kurumlar vergilerini, gelir (stopaj) vergisi, kurumlar (stopaj) vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için bu madde hükmünden yararlanmak üzere başvuruda bulunan mükelleflerin taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden bu vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybetmektedirler.

9. Yasa teklifi ile daha önceki af düzenlemelerinden farklı olarak yalnızca kapsama giren kesinleşmiş alacaklar için düzenleme yapılmış olup inceleme ve tarhiyat safhasındaki alacaklar kapsama alınmamıştır. Yine daha önceki düzenlemelerden farklı olarak bu haliyle matrah artırımı düzenlemeleri içermemektedir.

10. Yasa teklifi ile mükelleflerin kasada veya ortaklardan alacaklar hesabında gözüken ama çeşitli nedenlerle işletmeden çekilen paralara ilişkin olarak %3 vergi ödenmesi suretiyle af getirilmektedir.

Öneriye göre bilanço esasına göre defter tutan kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2013 tarihi itibarıyla düzenledikleri bilançolarında görülmekle birlikte işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ve işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarlarını bu Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar vergi dairelerine beyan etmek suretiyle kayıtlarını düzeltebileceklerdir.

Daha önceki düzenlemelerde kasa ve ortaklardan alacaklar hesabıyla birlikte emtia hesabı da kapsama dahil edilerek stok affı getirilmişti. Bu Yasa teklifi, stok affını içermemektedir.

11. Yasa teklifinde daha önceki af düzenlemelerinde yer alan işletmelerde bulunduğu halde kayıtlarda yer almayan emtia, makine teçhizat ve demirbaşların kayda alınmasına ilişkin bir düzenleme yer almamaktadır.

12. Yasa teklifinin kamuoyunda tartışılmaya başlanması ile birlikte vergisini zamanında ödeyen mükellefler için indirimli vergi oranı uygulamasının gündeme getirilmesi yönünde talepler oluşmaya başlamıştır.

13. Yasa teklifi sadece kamu alacaklarına af düzenlemeleri içermemekte, son yıllarda alışılageldiği üzere torba kanun niteliği ile diğer bazı konularda da düzenlemeler barındırmaktadır. Bunlardan birisi de Teklifin 19. Maddesinde yer alan 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14’üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “gençlik ve spor” ibaresinden sonra gelmek üzere “yüksek öğrenim öğrenci yurtları” ibaresinin eklenmiş olmasıdır.